Bilindiği üzere, 11 Eylül 2014 tarihli ve 29116 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun gereğince, 2014 yılı Nisan ve önceki aylara ilişkin olarak yasal ödeme süresi geçmiş prim ve kapsam altında diğer alacakların yeniden yapılandırılması suretiyle, zaman aşımına uğratılmadan tahsil edilmesi amaçlanmıştır.
Mali uzlaşının sağlanması çerçevesinde ve kamuoyunda Torba Kanun olarak adlandırılan düzenleme ile kapsam altındaki borçlara uygulanan kanuni faiz, gecikme cezası ve gecikme zammı silinmektedir. Borçların geriye kalan anapara kısımları, ödeme sürelerinin bittiği tarihten 10 Eylül 2014 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE (yurt içi üretici fiyat endeksi) aylık değişim oranları esas alınarak güncellenmekte ve yapılandırmaktadır.
Talep sahipleri kapsama giren borçlarını; dilerlerse peşin ödeyebilecekleri gibi ikişer aylık ödeme dönemleri olmak üzere 6 (altı), 9 (dokuz), 12 (on iki) veya 18 (on sekiz) eşit taksitte de ödeyebilecektir.
Yapılandırma başvuruları ile ilgili olarak; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenler için ön başvurular internet üzerinden http://uyg.sgk.gov.tr/YY2014/ adresinden yapılabilmektedir.
Bu başvurular sonrası kuruma bilgiler online olarak iletilebilmekte, barkotlu bir başvuru belgesi oluşturulmakta ve işverenlerin iletişim bilgileri alınmaktadır. Yoğunluğu azaltmak ve süresinde başvuramamak sonrasında yaşanabilecek hak kayıplarını önlemek adına oluşturulan bu sistem sayesinde işverenler, daha sonradan bu yapılandırma ile ilgili işlemlerini Kurum Sosyal Güvenlik Merkezlerinde yerine getirebilmektedir. Yapılandırma kapsamındaki ilgili Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalı prim borçları ile GSS prim borçları başvuruları Kurum Sosyal Güvenlik Merkezleri aracılığıyla bizzat başvuruya istinaden yerine getirilebilmektedir.
Ayrıca borçlarını yapılandırmak isteyen sigortalılarımız toplam borç miktarlarını, borçlarının ne kadarının yapılandırma kapsamında değerlendirilebileceğini, yapılandırma kapsamındaki borçlarını peşin ya da taksitli ödemeleri halinde ödeyecekleri toplam borç ve/veya taksit miktarlarını ve ödeme aşaması başladıktan sonra da yapılan tahsilat bilgilerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurmaksızın https://esgm.sgk.gov.tr/ adresinden görüntüleyebilmekte ve bu sayede hem başvuru öncesinde kendileri için en uygun ödeme seçeneğini belirleyebilmekte hem de başvuru sonrasında ihtiyaç duydukları bilgilere ulaşabilmektedirler.
Kurumumuzca yapılandırma taleplerinin işlem akışını aksatmadan, hızlı ve takibi kolay bir şekilde sonuçlandırmak amacıyla işletime sunduğu bahsi geçen yazılım programları ile başvuru süresi borç durumuna göre yaklaşık olarak 10 dakikada gerçekleştirilmektedir.
Bu çerçevede 25 Kasım 2014 tarihi itibarıyla Kurumumuza 990.560 adet yapılandırma başvurusunda bulunulmuş, 18,6 Milyar TL tutarındaki borç ödeme planına bağlanmış ve 1,1 Milyar TL tutarında tahsilat gerçekleştirilmiştir.
Bununla birlikte borçlarını yapılandırmak isteyenler için yasal süre getirilmiş olup, genel sağlık sigortası primi borçlarını yapılandırmak isteyen talep sahiplerinin en geç 30 Nisan 2015, kapsama giren diğer borçlarını yapılandırmak isteyenlerin ise 31 Aralık 2014’e kadar Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurmaları gerekmektedir.
Yapılandırma Kapsamında Olan Borçlar
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi ve sosyal güvenlik destek primi borçları,
- Ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi,
- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı borçları,
- 30 Nisan 2014 ve öncesinde bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup 10 Eylül 2014 tarihi veya öncesinde Kurumca resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde ödenmemiş olan; eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi borçları,
- 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının g bendine göre tahakkuk eden genel sağlık sigortası primi borçları,
- Sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilmesi gerekenlere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ödeme dönemine kadar yersiz olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin borçlar ile
Bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı gibi feri borçlar yapılandırma kanunu kapsamına alınmıştır.
Ayrıca 30 Nisan 2014 ve öncesinde işlenen fiillere ilişkin olup 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle ödenmemiş olan idari para cezası borçlarının asıllarının %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamı silinerek kalan anapara borcu için de yapılandırma yapılmaktadır.