ÇALIŞMA HAYATINDA ÖNGÖRÜLEN DEĞİŞİKLİKLER
(Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda Kabul
Edildikten Sonra Meclis Genel Kurulunda Görüşmelerine Devam Edilen Tasarıya
Göre)
(Kanunlaşmadığından Resmi Gazete ’de
Yayımlanmamıştır.)
4857 sayılı İş Kanunu’nun 74’üncü maddenin
1’inci fıkrasında yapılan değişiklik ve eklenen 2’nci fıkra ile;
- Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü
halinde, doğum sonrası kullanılamayan izin süreleri babaya
kullandırılacaktır.
- 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden
birine veya evlat edinene çocuğun fiilen
teslim edildiği tarihten itibaren 8 hafta analık hali izni
kullandırılacaktır.
- Analık izninin bitiminden sonra kadın işçi ile 3
yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri
halinde birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120,
sonraki doğumlarda ise 180 gün süreyle haftalık
çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul
doğumda bu sürelere 30 gün, engelli doğum olması halinde ise 360
gün uzar. Bu fıkradaki hükümlerden yararlanılan süre içinde süt
izni uygulanmaz.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 13’üncü
maddesine eklenen fıkra ile;
- Kanunun 74’üncü maddesinde sayılan izinlerin
bitiminden sonra, çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı
tarihi takip eden aybaşına kadar ebeveynlerden biri kısmi süreli çalışma
talebinde bulunabilir.
- Bu talep işveren tarafından karşılanır ve geçerli
fesih nedeni sayılmaz.
- Kısmi süreli çalışmaya başlayan işçi aynı
çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere tam zamanlı çalışmaya
dönebilir. Tekrar bu haktan faydalanmak isteyen veya tam
zamanlı çalışmaya dönmek isteyen işçi bunu en az 1 ay önce
yazılı olarak işverene bildirir.
- Evlat edinenler de bu haktan faydalanabilir.
- Ebeveynlerden birinin çalışmaması halinde bu
haktan faydalanılamaz.
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na
eklenen Ek Madde-5 ile;
- İş Kanunu’nun 74’üncü maddesine göre haftalık
çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince yarım
çalışma ödeneği ödenir.
- Yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük
asgari ücretin brüt tutarı kadardır.
- İşçinin doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son
3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş, haftalık
çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması ve analık
hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde Kuruma
yarım çalışma belgesi ile başvurması gerekir.
- Başvuruda gecikilen süre, ödenek süresinden
düşülür.
- Ödemeler damga vergisi hariç herhangi
bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
- Geçici iş göremezlik ödeneği alanlara, bu durumun
devamı süresince yarım çalışma ödeneği ödenmez.
- İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle
yapılan yersiz ödemeler kanuni faiziyle birlikte işverenden
tahsil edilir.
- İşçilerin yarım çalışma ödeneği aldıkları gün
sayısı kadar, uzun vadeli sigorta kolları ile GSS primleri (%20+%12,5)
prime esas kazanç alt sınırı üzerinden Fon aracılığıyla SGK’na ödenir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu’nun çeşitli maddelerinde yapılan değişiklikler ile;
- Yaşlılık aylığı almakta iken 4(b) kapsamında
sigortalı olunmasını gerektirecek şekilde çalışmaya başlayanlardan sosyal
güvenlik destek primi alınmayacak. Bu kişiler isteklerine göre, ya
sigortalı sayılmayacaklar ya da tüm sigorta kollarına tabi sigortalı
sayılıp yaşlılık aylıkları kesilecek.
- Lise ve üniversitelerden mezun olan kişilerin, mezuniyet
tarihinden itibaren 2 yıl süreyle (20-25 yaşını geçmemek
üzere) prim ödemeksizin genel sağlık sigortalısı sayılması ve
sağlık hizmetlerinden yararlanması sağlanacaktır.
- Bazı illerde 10 ve üzeri sigortalı çalıştıran
işverenler için uygulanan ilave 6 puan sigorta prim desteğinde, 10
ve üzeri sigortalı çalıştırma şartı kaldırılacaktır.