Bilindiği gibi, sigortalıların fiili hizmet süresi zammı kapsamında bildirilebilmesi için,
5510 sayılı Kanunun 40 ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki tablonun birinci sütununda yer alan
işyerlerinde çalışması ve sözkonusu tablonun ikinci sütununda belirtilen işleri yaparak söz
konusu işlerin risklerine maruz kalması gerekmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte Genel Müdürlüğümüzce, fiili hizmet süresi zammı
kapsamında bildirim yapan işyerleri ile bu işyerlerine Kurumumuzca verilen iş kolu kodları ve
bildirim yapılan belge türleri üzerinde yapılan incelemelerde,
1-Bazı işyerlerinin Kanunun 40 ncı maddesinin ikinci fıkrasının birinci sütununda
sayılan işyerleri arasında sayılmadığı halde bu işyerlerinde çalışan bazı sigortalıların
hizmetlerinin fiili hizmet süresi zammı kapsamında bildirildiği,
2-Bazı işyerlerinin ise Kanunun 40 ncı maddesinin ikinci fıkrasının birinci sütununda
sayılan işyerleri arasında sayıldığı halde, fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışan
sigortalılar için belge türü seçiminde hataların yapıldığı
anlaşıldığından, fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışan ve çalışmayan
sigortalıların bildirimlerinde yapılan bu gibi hatalarının önüne geçilebilmesi amacıyla e-Bildirge
programlarında değişiklik yapılmasına gereksinim duyulmuştur.
Bu amaçla hangi iş kolu kodunda tasnif edilmiş işyerlerinin 40 ıncı maddede sayılan
işyerleri arasına girdiğinin tespiti yapılarak hangi iş kolu kodunda tescil edilmiş işyerlerinin
hangi sürelerdeki fiili hizmet süresi zammı kapsamında bildirim yapabileceği belirlenmiş
olup, iş kolu koduna göre seçilebilecek belge türleri ekte yer alan tabloda gösterilmiştir.
Örnek 1- “5224- Kargo yükleme boşaltma hizmetleri” iş kolu kodunda tescil edilmiş
işyeri işverenlerine, bahse konu işlerin 40 ncı maddede sayılmaması nedeniyle 4, 5, 6, 29, 30,
31, 32 ,33, 34, 35 ve 36 nolu belge türlerinin seçilmesine izin verilmeyecektir.
Örnek 2- “2561- Metallerin işlenmesi ve kaplanması” iş kolu kodunda tescil edilmiş
işyerlerinde 60 ve 90 gün fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışma yapılması mümkün
oluğundan 2561 iş kolu kodunda tasnif edilmiş işyeri işverenlerine 29, 30, 31, 32 ,33 ve 34
nolu belge türlerini seçmelerine izin verilecek buna karşın 4,5,6, 35 ve 36 nolu belge türleri
180 gün fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışan sigortalılar için seçilebileceğinden, 2561
iş kolu kodunda tasnif edilmiş işyeri işverenlerinin 180 güne ilişkin 4,5,6, 35 ve 36 nolu belge
türlerini seçmelerine izin verilmeyecektir.
Hal böyle olmakla birlikte, gerçekte fiili hizmet süresi kapsamında faaliyet
gösterdikleri halde iş kolu kodunun hatalı olması nedeniyle ilgili belge türünü seçemeyen
işverenler, iş kolu kodunu ilgili vergi dairesinden düzeltmeleri ve ilgili sosyal güvenlik
merkezinde güncelletmeleri halinde, fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalıştırdıkları
sigortalılarla ilgili yukarıda belge türlerini seçebileceklerdir.
Öte yandan ihale konusu işlerle özel bina inşaatlarının iş kolu kodlarının hatalı verilmiş
olması halinde, bahse konu işlerle ilgili iş kolu kodu değişiklik işlemleri sözleşme veya
ruhsatta yer alan bilgiler doğrultusunda ilgili sosyal güvenlik merkezince gerçekleştirilecektir.
Diğer taraftan, esas işe göre verilmiş olan iş kolu kodu fiili hizmet süresi zammı ile ilgili
belge türlerine tanımlanmamış işyerlerinde, fiili hizmet süresi zammına girmeyen işlerin yanı
sıra yardımcı işler kapsamında fiili hizmet süresi zammına giren işler de yapılabilmektedir.
Bu nitelikteki işyerlerine, esas işe ilişkin iş kolu kodundan farklı bir iş kolu kodu
verilmesi mümkün olmamakla birlikte, bu işyerlerinde fiili hizmet süresi zammı kapsamında
çalışan sigortalılar için de fiili hizmet süresi zammı ile ilgili belge türlerinin seçilmesine izin
verilmesi icap etmektedir.
Bu bağlamda, iş kolu kodu fiili hizmet süresi zammı belgesiyle ilişkilendirilmemiş
işyerlerince fiili hizmet süresi zammı kapsamında sigortalı çalıştırıldığının belgelenerek, (fiili
hizmet süresi zammı kapsamında çalışan sigortalıların diploma, sertifika v.s belgeleri ile) ilgili
sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmesi halinde, bu sigortalıların çalışmalarının fiili
hizmet süresi zammı kapsamına girip girmediği, girmesi halinde kaç günlük fiili hizmet süresi
zammına tabi olduğu 5510 sayılı Kanunun 40 ncı maddesinde öngörülen hükümlere bakılarak
ilgili sosyal güvenlik merkezince araştırılacak, uygun görülmesi halinde ilgili belge türünün
seçilebilmesi amacıyla gerekli tanımlama yapılacaktır.
Diğer taraftan, işverenlerce fiili hizmet süresi zammı kapsamında sigortalı
çalıştırıldığının dilekçe ile beyan edilmesine rağmen kanıtlayıcı belge sunulamaması halinde
sözkonusu tanımlama yine yapılacak, ancak işyerinde fiili hizmet süresi zammı kapsamında
çalışma olup olmadığının, olması halinde kaç günlük süreye tabi olunduğunun Kurumun
denetim ve kontrolle görevli memurlarınca tespiti cihetine gidilecektir.
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca bu şekilde denetime sevk edilen
işyerlerinde fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışma olmadığı veya farklı sürelere ilişkin
bir çalışma olduğunun tespiti halinde evvelce yapılan bildirimler iptal
edilecektir/düzeltilecektir.
Ayrıca, kapsama giren işverenlerce, her ne kadar iş kolu kodları fiili hizmet süresi
zammı kapsamındaki belge türlerini seçmeye uygun olsa da tabloda belirtilen işleri
yapmayan veya yapmakla beraber söz konusu işlerin risklerine maruz kalmayan sigortalılar
için bahse konu belge türleri seçilmeyeceği gibi kapsama giren sigortalıların bahse konu işleri
fiilen yapmadıkları sürelere ilişkin hizmetlerinin de fiili hizmet süresi zammı kapsamında
bildirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulamasının Usul ve Esasları Hakkında
Yönetmelik gereğince sözkonusu tablonun birinci sütununda yer alan işyerlerinde çalışıyor
olmakla beraber;
- Kontrol, denetim ve idareciliğin gerektirdiği gözlem ve benzeri amaçlarla yapılan kısa
süreli çalışmalarda görev yapan sigortalıların,
- Fiili hizmet süresi kapsamındaki işleri fiilen yapmayıp işin sadece yönetim görevini
yapan sigortalıların,
- İşin otomasyonla yapılması, ileri teknolojilerin kullanılması gibi sebeplerle riskin ve
zararlı faktörlerin etkilerinin ortadan kalktığı durumlarda
fiili hizmet süresi zammı kapsamında bildirim yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Kamu oyuna duyurulur.
Ek-Tablo
İŞ KOLU
KODU |
İŞ TANIMI |
TABİ OLDUĞU FİİLİ
HİZMET SÜRESİ |
SEÇİLEBİLECEK BELGE TÜRLERİ |
319 |
Sünger
avcılığı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
321 |
Deniz
ürünleri yetiştiriciliği |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
510 |
Taşkömürü
madenciliği |
60-90-180 |
29-30-31-32-33-34-4-5-6-35-36 |
520 |
Linyit
madenciliği |
60-90-180 |
29-30-31-32-33-34-4-5-6-35-36 |
521 |
Diğer
kömürlerin işletmeciliği |
60-90-180 |
29-30-31-32-33-34-4-5-6-35-36 |
710 |
Demir
cevheri madenciliği |
60-90-180 |
4-5-6-29-30-31-32-33-34-35-36 |
721 |
Uranyum
ve toryum cevherlerinin madenciliği |
60-90-180 |
4-5-6-29-30-31-32-33-34-35-36 |
729 |
Diğer
demir dışı metal cevherlerin madenciliği |
60-90-180 |
4-5-6-29-30-31-32-33-34-35-36 |
891 |
Kimyasal
ve gübreleme amaçlı mineral madenciliği |
60-90-180 |
4-5-6-29-30-31-32-33-34-35-36 |
899 |
Başka
yerde sınıflandırılmamış diğer madencilik ve taşocakcılığı |
60-90-180 |
4-5-6-29-30-31-32-33-34-35-36 |
1910 |
Kok
fırını ürünlerinin imalatı |
60 |
29-30-31 |
2011 |
Sanayi
gazları imalatı |
90 |
32-33-34 |
2012 |
Boya
maddeleri ve pigment imalatı |
90 |
32-33-34 |
2013 |
Diğer
inorganik temel kimyasal maddelerin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2014 |
Diğer
organik temel kimyasalların imalatı |
90 |
32-33-34 |
2015 |
Kimyasal
gübre ve azot bileşiklerinin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2016 |
Birincil
formda plastik hammaddelerin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2017 |
Birincil
formda sentetik kauçuk imalatı |
90 |
32-33-34 |
2020 |
Haşere
ilaçları ve diğer zirai-kimyasal ürünlerin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2030 |
Boya,
vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile matbaa mürekkebi
ve macun imalatı |
90 |
32-33-34 |
2041 |
Sabun
ve deterjan ile temizlik ve parlatıcı maddeler imalatı |
90 |
32-33-34 |
2042 |
Parfümlerin,
kozmetiklerin ve kişisel bakım ürünlerinin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2051 |
Patlayıcı
madde imalatı |
90 |
32-33-34 |
2052 |
Tutkal
imalatı |
90 |
32-33-34 |
2053 |
Uçucu
yağların imalatı |
90 |
32-33-34 |
2059 |
Başka
yerde sınıflandırılmamış diğer kimyasal ürünlerin imalatı |
90 |
32-33-34 |
2060 |
Suni
veya sentetik elyaf imalatı |
90 |
32-33-34 |
2311 |
Düz
cam imalatı |
60 |
29-30-31 |
2312 |
Düz
camın şekillendirilmesi ve işlenmesi |
60 |
29-30-31 |
2313 |
Çukur
cam imalatı |
60 |
29-30-31 |
2314 |
Cam
elyafı imalatı |
60 |
29-30-31 |
2319 |
Diğer
camların imalatı ve işlenmesi (teknik amaçlı cam eşyalar dahil) |
60 |
29-30-31 |
2351 |
Çimento
imalatı |
60 |
29-30-31 |
2365 |
Lif
ve çimento karışımlı ürünlerin imalatı |
60 |
29-30-31 |
2410 |
Ana
demir ve çelik ürünleri ile demir alaşımları imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2420 |
Çelikten
tüpler, borular, içi boş profiller ve benzeri bağlantı parçalarının imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2431 |
Barların
soğuk çekilmesi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2432 |
Dar
şeritlerin soğuk haddelenmesi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2433 |
Soğuk
şekillendirme veya katlama |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2434 |
Tellerin
soğuk çekilmesi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2441 |
Değerli
metal üretimi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2442 |
Alüminyum
üretilmesi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2443 |
Kurşun,
çinko ve kalay üretimi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2444 |
Bakır
üretilmesi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2445 |
Demir
dışı diğer metallerin üretimi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2451 |
Demir
döküm |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2452 |
Çelik
dökümü |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2453 |
Hafif
metallerin dökümü |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2454 |
Diğer
demir dışı metallerin dökümü |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2511 |
Metal
yapı ve yapı parçaları imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2512 |
Metal
kapı ve pencere imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2521 |
Merkezi
ısıtma radyatörleri (elektrikli radyatörler hariç), sıcak su kazanları
(boyler) ve kombi imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2529 |
Metalden
diğer tank, rezervuar ve büyük muhafaza kapları (kapasitesi >=300
litre) imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2530 |
Buhar
jeneratörü imalatı (merkezi ısıtma sıcak su kazanları hariç) |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2550 |
Metallerin
dövülmesi, preslenmesi, baskılanması ve yuvarlanması; toz metalürjisi |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2561 |
Metallerin
işlenmesi ve kaplanması |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2571 |
Çatal-bıçak
takımları ve diğer kesici aletlerin imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2572 |
Kilit
ve menteşe imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2573 |
El
aletleri, takım tezgahları uçları, testere ağızları vb. imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2591 |
Çelik
varil ve benzer muhafazaların imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2592 |
Hafif
metalden paketleme malzemeleri imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2593 |
Tel
ürünleri, zincirler ve yayların imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2594 |
Bağlantı
malzemelerinin ve vida makinesi ürünlerinin imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2720 |
Akümülatör
ve pil imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2813 |
Akışkan
gücü ile çalışan ekipmanların imalatı( Musluk ve vana imalatı) |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
2815 |
Diğer
musluk ve vana imalatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
3011 |
Gemilerin
ve yüzen yapıların inşası |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
3311 |
Fabrikasyon
metal ürünlerin onarımı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
3511 |
Elektrik
enerjisi üretimi |
60 |
29-30-31 |
3831 |
Hurdaların
parçalara ayrılması |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
3832 |
Tasnif
edilmiş materyallerin geri kazanımı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
4212 |
Demir
yolları ve metroların inşaatı (demiryolu tünel ve yer altı inşaatı) |
180 |
4-5-6-35-36 |
4213 |
Köprüler
ve tünellerin inşaatı |
180 |
4-5-6-35-36 |
4214 |
Demir
yolu, tünel ve yer altı tamiratı |
180 |
4-5-6-35-36 |
4221 |
Sıvılar
için hizmet projelerinin inşaatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
4291 |
Su
projeleri inşaatı |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
5012 |
Kurtarma
gemilerinde yapılan bütün işler |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
5013 |
Dalgıç
gemilerinde yapılan bütün işler |
60-90 |
29-30-31-32-33-34 |
5813 |
Gazetelerin
yayımlanması |
90 |
32-33-34 |
5814 |
Dergi
ve süreli yayınların yayımlanması |
90 |
32-33-34 |
5911 |
Sinema
filmi, video ve televizyon programları yapım faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
6010 |
Radyo
yayıncılığı |
90 |
32-33-34 |
6020 |
Televizyon
programcılığı ve yayıncılığı faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
6391 |
Haber
ajanslarının faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
7500 |
Veterinerlik
hizmetleri |
90 |
32-33-34 |
8424 |
Kamu
düzeni ve güvenliği ile ilgili faaliyetler |
90 |
32-33-34 |
8425 |
İtfaiye
hizmetleri (8411) |
60 |
29-30-31 |
8610 |
Hastahane
hizmetleri |
90 |
32-33-34 |
8621 |
Genel
hekimlik uygulama faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
8622 |
Uzman
hekimlik ile ilgili uygulama faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
8623 |
Dişçilik
ile ilgili uygulama faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
9002 |
Gösteri
sanatlarını destekleyici faaliyetler |
90 |
32-33-34 |
9003 |
Sanatsal
yaratıcılık faaliyetleri |
90 |
32-33-34 |
|
|
|
|
|
|
|
|