Bilindiği
üzere bütün işlere ve işyerlerine,
bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de
dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına
faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanan ve 30.06.2012 tarihinde yürürlüğe
giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile işverenlere iş sağlığı ve
güvenliği konusunda birçok sorumluluk yüklenmiştir.
Söz konusu 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu ile bu Kanuna bağlı çıkarılan ikincil mevzuatlarla
(Yönetmelik, tebliğ vb.) işverene yüklenen sorumluluklar aynı zamanda çok ciddi birer maliyet unsuru olmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin ortaya çıkardığı maliyet, özellikle az
çalışanı olan küçük işletmeler için ciddi ekonomik sorundur. Bu kapsamda
işverenlerin maliyetlerini düşürmek ve aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği
hizmetlerinin yerine getirilmesi sağlamak amacıyla 10.09.2014 tarihinde
yayımlanan 6552 sayılı Kanun ile 6331 sayılı Kanunun 6’ncı maddesine ek cümle
eklenmiştir. Buna göre ‘’ Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye
sahip olmayan ancak 10’dan az çalışanı
bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilan edilen
eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş
ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
yürütebilecekler.’’
6331 sayılı Kanunun 6’ncı maddesine eklenen yukarıdaki hükme dayanarak 29.06.2015 tarih ve 29401 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan ‘’İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik’’ Bakanlık tarafından çıkarıldı. Buna göre;
1. Söz konusu uygulamadan 10’dan
az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ile işveren veya
işveren vekilleri yararlanabileceklerdir.
2. İşverenin çalışan
sayısının tespitinde Türkiye genelinde birden fazla tescilli ve az tehlikeli
sınıfta yer alan işyerinin olması halinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
üstlenilebilecek işyerlerinin belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumundaki
tescil kayıtları esas alınacaktır. Alt işveren çalışanları ile çırak ve
stajyerler, çalışan sayısının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
3. Belirlenen eğitimleri
tamamlayarak sertifikalarını alan işveren veya işveren vekilleri, iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatında iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimine verilen
görevleri tüm görevleri kendileri yerine getirebileceklerdir. Ancak bu
hususta bazı istisnalar mevcut; işe giriş ve periyodik muayeneler ile
tetkikler ve ayrıca mevzuat gereği işyerinde yapılması gereken ölçümler kapsam
dışında olup, bu hususlar 6331 sayılı Kanun gereği yerine getirilecektir.
4. İş güvenliği uzmanlığı
veya işyeri hekimliği belgesi sahibi olan işveren veya işveren vekilleri iş
sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca çalışanlara verilecek iş sağlığı
ve güvenliği eğitimlerini kendileri verebilecektir. Ancak işveren veya
işveren vekili iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi değil ise eğitimlerin;
mevzuat gereği eğitim verebilecek kişi ya da kurumlar tarafından verilmesi
gerekmektedir.
5. İşyerinin tehlike sınıfının
değişmesi ve/veya çalışan sayısının 10 ve üzerine çıkması ile işyerinin kapsam
dışında kalması durumunda, 60 gün içerisinde İş Sağlığı ve
Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda gerekli
görevlendirmelerin yapılması gerekmektedir.
6. Kapsamda yer alan
işyerlerinde iş güvenliği uzmanlığı belgesi bulunan işveren
veya işveren vekilleri, sertifika almasına gerek olmaksızın ve işe
giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler ve ayrıca mevzuat gereği işyerinde
yapılması gereken ölçümler dışındaki hizmetleri kendileri
üstlenebilirler. İşyeri hekimliği belgesi varsa yukarıda
sayılan sınıra tabi olmaksızın tüm iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
üstlenebilirler.
7. Asıl işveren-alt işveren
ilişkisi kurulan işyerlerinde her bir işveren veya işveren vekillerinin ayrı
ayrı eğitim alması gerekmektedir.
8. Kapsamda olan ve iş
güvenliği uzmanlığı/işyeri hekimliği belgesi olmayan işveren/işveren
vekillerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini üstlenebilmesi için gerekli
eğitim ve sertifikasyon programı Anadolu Üniversitesi ile ÇSGB arasında 9 Ekim
2015 tarihinde imzalanan işbirliği protokolü ile sağlanmaktadır.
9. Programa başvuru için herhangi
bir mezuniyet şartı aranmamaktadır.
10. Program her yıl Bahar-Yaz-Güz
olmak üzere yılda 3 defa açılacaktır. Eğitim süresi 12 haftadır.
Kayıt, eğitimler, sınav ve bunlara ilişkin akademik takvim www.esertifika.anadolu.edu.tr web
sitesinden yayımlanacak ve işlemler bu adresten yapılacaktır.
11. Eğitimler açıköğretim
yoluyla verilecek olup, katılımcıların başarılı sayılabilmesi için eğitim
sonunda yapılacak sınavdan 50 veya üzeri puan almaları gerekmektedir.
12. İSG Hizmetlerini
üstlenmek isteyen ve sınavı kazanan işveren veya işveren
vekilleri İSG-KÂTİP sistemine kendi kayıtlarını yapmaları halinde iş
sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebileceklerdir.