Kısa Çalışma Uygulaması
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) Etkili
Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi,
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde
ortaya çıkan ve birçok ülkede tesirini gösteren yeni tip Koronavirüsün
(Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak "dışsal etkilerden kaynaklanan
dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep" kapsamında kısa çalışma
uygulaması başlatılmıştır.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği
gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla
birlikte Kısa Çalışma Talep Formu ile kısa
çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı
olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik
posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilir.
Başvuruların işyerine gidilmeden de belge
üzerinden hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz
etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem
taşımaktadır. Gerektiğinde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler talep
edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığı yine aynı yolla en kısa
sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığına gönderilecektir.
Uygunluk Tespitine Yönelik Genel Bilgiler
Bakanlığımız Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığınca alınan kararlar uyarınca, Bakanlığımız İş Müfettişlerince
Kurumumuz Yönetim Kurulunca alınan Covid-19 Sebebiyle Yapılacak Kısa Çalışma
Uygulaması Kararı uyarınca yapılacak uygunluk tespiti incelemelerinde aşağıdaki
hususlar dikkate alınacaktır;
· Tüm incelemeler mahalline gidilmeksizin
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığında veya Grup Başkanlıklarında sadece ilgili
başvuru evrakı ve ekleri üzerinden ve tespit tutanağı düzenlenmeksizin
gerçekleştirilecektir.
· İnceleme sürecinde başvuru evraklarında
eksiklik olduğunun değerlendirilmesi halinde, ivedilikle işverenler ile
irtibata geçilerek, söz konusu eksik evrakların elektronik ortamda intikal
ettirilmesi istenecek ve inceleme evrak bazında ivedilikle tamamlanacaktır.
· Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili
kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili
olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, işyerlerinin sadece bu
kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır.
· İşverenlerin yönetimsel kararları
çerçevesinde faaliyeti durdurulan veya azaltılan işyerleri ile ilgili olarak
yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili
belgeler yeterli olacaktır.
· Uygunluk tespitine ilişkin olarak
Bakanlığımız İş Müfettişlerince rapor niteliğinde yazı düzenlenecektir. Söz
konusu yazı ve ekleri, Kurumumuz İl Müdürlüklerine Kep adresi üzerinden
elektronik ortamda gönderilecek olup ıslak imzalı hali ise işyerlerinin dosyasında
muhafaza edilmek üzere bilahare gönderilecektir.
· Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili
kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan işyerleri ile ilgili
olarak yapılan uygunluk tespiti işlemi, Kanunda düzenlenen asgari ve azami
süreler ile birlikte, idari tasarrufun süresi ile sınırlı olup idari tasarrufun
sona ermesi ile kısa çalışma uygulaması da kendiliğinden sona ereceği dikkate
alınmalıdır.
İşverene Kısa Çalışma Talebinin Sonucunun Bildirilmesi
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı
işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu, İş
Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işverene, İŞKUR tarafından
bildirilir. İşveren de durumu, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan
eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir. İlan
yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere
yazılı bildirim yapılır. Kısa çalışma talebi uygun bulunan işveren Kurumca
bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek
gönderir.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa
çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla
taleplerini gönderdikleri adrese yapılır. Talebi uygun bulunan işverenler,
Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek
başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve
Ödenmesi
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları
dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu
şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt
tutarının % 150’sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık
çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin
kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı
ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler
Bakanı yetkilidir.
Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma
süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin
niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.
Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi
tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi
“18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla
kısa çalışma süresi kadardır.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması
halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı
bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu
bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili,
ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği
miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum
tarafından ödenir.
Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında Fazla veya
Yersiz Ödemelerin Tahsili
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle
yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan
kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri
ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri
aktarılmaz.
Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya
karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı
işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi
zorunludur.
Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere
ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil
edilir.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması,
herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma
ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik
ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık
raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma
sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek
zorundadır.
Kısa
Çalışma Talep Formu için tıklayınız....
Kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren liste
için tıklayınız....
Kısa Çalışma Başvurularında Kullanılacak Elektronik Posta
Adresleri....