Sosyal Güvenlik Kurumu'na Olan Borçların Yapılandırılmasıyla İlgili Kanun Teklifi TBMM Genel Kurulu'nda

(TBMM Genel Kurul'unda Kabul Edilmesi Halinde Kanunlaşacaktır)

TBMM Komisyonlarında incelenen ve yapılan düzenlemeler sonrası Genel Kurul’a sevk edilen 22.07.2016 tarih ve 2/1310 esas numaralı 409 sıra sayılı ‘’Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Teklifi’’ ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamındaki birtakım alacakların da yapılandırılması öngörülmektedir. Kanun teklifinin komisyonlarca verilen son şeklinin Genel Kurul’da kabul edilerek yasalaşması halinde SGK alacaklarına ilişkin yapılandırma esasları özetle şu şekildedir.

A) KAPSAMA GİREN ALACAKLAR

6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılandırma Kanununun yayımlanacağı tarihe veya Kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerin sonuna kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan;

1. 5510 sayılı Kanunun 4-1/a, 4-1/b ve 4-1/c bentleri kapsamındaki sigortalılık hallerinden kaynaklanan, 2016 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı,
2. 2016 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primleri ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı,
3. Yaşlılık aylığı, emeklilik aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 4-1/b bendi kapsamında sigortalı sayılması gerekir nitelikte çalışması nedeniyle 2016 Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi ile buna bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı,
4. 30.06.2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş olan özel nitelikli inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarları (ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan) üzerinden hesaplanan sigorta primi ve bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı,
5. 30.06.2016 tarihine kadar (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin uygulanan idari para cezaları ile buna bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı,
6. 2016 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacakları,
7. 5510 sayılı Kanunun 60-1/g bendi kapsamında genel sağlık sigortalılarının (herhangi bir sosyal güvencesi olmayıp GSS primini kendi ödeyenler) bu kapsamdaki genel sağlık sigortası prim alacakları

B) KESİNLEŞMİŞ SGK ALACAKLARI

1-) Çeşitli Sigortalılık Hallerinden Kaynaklanan Borçlar

Haziran 2016 ve önceki dönemlere ait olup bu Kanunun (söz konusu olan yapılandırma Kanunu) yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan;

1. 4-1/(a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,
2. Yapılandırma Kanununa göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi,
3. SGK tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı,

asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun (yapılandırma Kanunu) yayımlanacağı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

2-)Sosyal Güvenlik Destek Primi Borçları

Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 4-1/(b) sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin olup ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun (yapılandırma Kanunu) yayımlanacağı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

3-)Asgari İşçilik İncelemesi Sonucunda Bulunan Eksik İşçilik Borçları

30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup yapılandırma Kanununun yayımlanacağı tarihten önce Kurumca re’sen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde ödenmemiş olan; ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlanacağı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE  aylık   değişim  oranları  esas  alınarak hesaplanacak tutarın, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

4-)İdari Para Cezası Borçları

30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin olup Kanunun yayımlanacağı tarihten önce kesinleştiği halde ödenmemiş olan idari para cezası asıllarının %50’si ile bu tutara uygulanacak Yİ-ÜFE aylık  değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde idari para cezası asıllarının kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

5-)Genel Sağlık Sigortası Borçları

4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı olanların, 60-1(g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanların, ek 5 ve ek 6’ncı madde kapsamındaki sigortalıların kapsamdaki borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borçları haricinde 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte bu borçları taksitlendirmiş/yapılandırmış olmaları halinde, yapılandırma Kanunu kapsamındaki borçlarının ilk taksitini ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından(sağlık hizmetlerinden) yararlanmaya başlatılacaktır.

60-1(g) bendi kapsamında (herhangi bir sosyal güvencesi olmayıp GSS primini kendi ödeyenler) olup gelir testine hiç başvurmayanlardan, yapılandırma Kanununun yayımlandığı tarihten itibaren 4 ay içinde gelir testine başvuran kişilerin GSS primleri, daha önce tescil edilen gelir seviyesinden, tespit edilen gelir seviyesinin daha düşük olması şartıyla yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir.

2016 Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin olup yapılandırma Kanununun yayımlanacağı tarihten önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan 60-1/(g) bendi kapsamındaki GSS prim borcu aslının veya 12 eşit aylık taksitler hâlinde ödenmesi durumunda son taksit ödeme tarihine kadar sosyal güvenlik mevzuatına göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmeyecektir. Bu hükümden yararlanmak isteyenler, Kanunun yayımlanacağı tarihi izleyen aybaşından itibaren 5 ay içerisinde SGK’na başvurmaları, ilk taksiti veya peşin ödenme halinde prim borcunun tamamını Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen aybaşından itibaren 6 ay içinde ödemeleri gerekir.

C) ÖN DEĞERLENDİRME, ARAŞTIRMA VEYA TESPİT AŞAMASINDA OLAN EKSİK İŞÇİLİK PRİM TUTARLARI

30/6/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, Kanunun yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar Kurumca re’sen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden Kanunun yayımlanacağı tarihe kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ilk taksit yapılandırma sonrası hesaplanan tutarın işverene tebliğ edildiği tarihi izleyen ikinci aydan başlamak üzere, belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

Eksik işçilik prim tutarlarına ilişkin borçlarını yapılandırmak isteyenlerin bu borçlara ilişkin dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekir.

Eksik işçilik prim tutarlarına ilişkin borçlarını yapılandırmak isteyenlerin, taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler. 

D) YAPILANDIRMA ESASLARI

Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenecek tutarların ise ilk taksiti yapılandırma Kanunun yayımlanacağı tarihi izleyen dördüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödemeleri şarttır. (İlgili madde de aksi belirtilmemişse)

İlk taksit ödeme süresi içerisinde borcun tamamen ödenmesi halinde, borca bu Kanunun yayımlanacağı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacaktır.

İlk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar üzerinden ayrıca % 50 indirim yapılacaktır.

Taksitli ödemeler 6, 9, 12 ve 18 eşit taksitle yapılabilecektir.

1) Altı eşit taksit için (1,045),

2) Dokuz eşit taksit için (1,083),

3) Oniki eşit taksit için (1,105),

4) Onsekiz eşit taksit için (1,15),

katsayısı ile borç tutarı çarpılarak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.

Taksitlerin ilk ikisi süresinde ödenmek koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma yararlanmaya devam olunur.

İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yapılandırma bozulur.

İlgili kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak borçlarını ödemekte olanlar, kalan taksit tutarları için, talep etmeleri halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilirler.

5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2014 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 Türk Lirasını aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 Türk Lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilecektir.

Söz konusu Kanun Teklifine ulaşmak için tıklayınız.