Uzaktan Çalışma Yönetmeliği, 10 Mart 2021 Tarihli ve 31419 Sayılı
Resmi Gazete’de yayınlanarak 10.03.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yönetmeliğin amacı, uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işleri, verilerin
korunması ve paylaşılmasına ilişkin işletme kurallarının uygulanmasını ve
uzaktan çalışmanın usul ve esaslarını belirlemektir.
Uzaktan çalışma, işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş
organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim
araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak
kurulan iş ilişkisini ifade eder. Buna göre, uzaktan çalışan işçi, iş görme
ediminin tamamını veya bir kısmını uzaktan çalışarak yerine getirebilir.
Yönetmelik çerçevesinde uzaktan çalışmaya ilişkin usul ve esaslar
aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
1. Sözleşmenin Şekil ve İçeriği
Uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmeleri yazılı şekilde yapılır.
Sözleşmede; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin
ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman
ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim
kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır.
2. Çalışma Mekânının Düzenlenmesi
Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekân ile
ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanır. Bu düzenlemelerden
kaynaklanan maliyetlerin karşılanma usulü, uzaktan çalışan ile işveren tarafından
birlikte belirlenir.
3. Malzeme ve İş Araçlarının Temini ve Kullanımı
Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş
araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından
sağlanması esastır. Bu malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve
onarım koşulları açık ve anlaşılır bir şekilde uzaktan çalışana bildirilir.
İş araçlarının işveren tarafından sağlanması halinde, bunların
işçiye teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi,
işveren tarafından yazılı olarak işçiye teslim edilir. İşçiye teslim edilen
belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası ise işveren tarafından işçi özlük
dosyasında saklanır. İş araçlarının listesi, iş sözleşmesi içerisinde veya
sözleşme tarihinde iş sözleşmesine ek olarak düzenlenirse ayrıca yazılı belge
düzenlenmesi şartı aranmaz.
4. Üretim Maliyetlerinin Karşılanması
İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal veya hizmet üretimiyle
doğrudan ilgili zorunlu giderlerin tespit edilmesine ve karşılanmasına ilişkin
hususlar iş sözleşmesinde belirtilir.
5. Çalışma Süresinin Belirlenmesi
Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş
sözleşmesinde belirtilir. Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak
koşuluyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilir.
Fazla çalışma işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile
mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılır.
6. İletişim
Uzaktan çalışmada iletişimin yöntemi ve zaman aralığı uzaktan
çalışan ile işveren tarafından belirlenir.
7. Verilerin Korunması
İşveren; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin
korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında
bilgilendirir ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri alır.
İşveren, korunması gereken verinin tanım ve kapsamını sözleşmede belirler.
Verilerin korunması amacıyla işveren tarafından belirlenen işletme
kurallarına uzaktan çalışanın uyması zorunludur.
8. İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tedbirlerin Alınması
İşveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak
iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli
eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve sağladığı ekipmanla ilgili
gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
9. Uzaktan Çalışmanın Yapılamayacağı İşler
Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu
maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik
etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan
çalışma yapılamaz.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuatına göre hizmet alımı
suretiyle gördürülen işler ile millî güvenlik açısından stratejik önemi haiz
birim, proje, tesis veya hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma
yapılamayacağı birim, proje, tesis veya hizmetten sorumlu olan veya hizmeti
alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenir.
10. Uzaktan Çalışmaya Geçiş
İş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabilir
veya hâlihazırda işyerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi, işçinin ve işverenin
anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilir.
İşçinin, uzaktan çalışma yapma talebi ile ilgili hususlar
aşağıdadır:
a) Talep yazılı olarak yapılır.
b) Talep işyerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence
değerlendirilir.
c) Talep değerlendirilirken, işin ve işçinin niteliği gereği
uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar
kullanılır.
Talebe ilişkin değerlendirme sonucunun 30 gün içinde işçiye
talebin yapıldığı usulle bildirilmesi esastır. Talebin kabul edilmesi halinde
uzaktan çalışma sözleşmesi düzenlenir.
Uzaktan çalışmaya geçen işçi, yazılı olarak tekrar işyerinde
çalışma talebinde bulunabilir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak
değerlendirir.
Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle
işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan
çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmaz.
Yönetmeliğe BURADAN ulaşabilirsiniz.